فرهنگ لغات و تعبیرات دشوار مثنوی های امیرخسرو دهلوی

پایان نامه
چکیده

نویسنده به سبب تعلق خاطری شدید و وصف ناشدنی که نسبت به زبان و فرهنگ پربار دری درخویش ، اخساس می کرد تا مدتها این امید را در دل می پرورانید که شاید روزی آرزوی دیرینه، جامه تحقق بپوشاند و با مطالعه و شناخت ریشه های عمیق این فرهنگ و آشنایی باخاستگاههای کهن آن، اقدام به فراهم آوردن اثری کند که قادر باشد ضمن به نمایش گذاشتن گوشه ای از ظرائف و دقایقی که از مختصات این فرهنگ گرانسنگ به شمار می آید نمونه ای در خور توان ارائه دهد، از این رو با مطالعه در احوال شاعران پارسی گوی و با خواندن و تتبع در دیوانهای شعری ایشان در این اندیشه شد که در پژوهش خود، سخنوری را برگزیند که از حیث مولد و خاستگاه، در ورای مرزهای این سرزمین پرورش یافته و علاوه بر زبان آوری و سخن سنجی، تربیت یافته مرام و فرهنگی متفاوت با آنچه ایرانیان هم عصر او در سرزمینشان بدان ملتزم بوده اند، باشد. برای تحقیق این خواسته که دو انگیزه اساسی نویسنده را پاسخ می داد سرانجام، امیر خسرو دهلوی به عنوان برترین شاعر پارسی گوی شبه قاره هند برگزیده شده و از آنجا که گستردگی آثار این شاعر توانا به نویسنده اجازه نمی داد تا به تحقیق و تشریح مبسوط در دواوین و ذوقیات شعری و هنری او بپردازد عزم آن یافت که با تهیه واژه نامه ای کوچک ، مشتمل بر لغات و واژگان دشوار و در بردارنده کنایات و بدایع تعبیرات در مثنویهای او که به عنوان نمونه ای گویا، مایه های زبانی و بیان هنرمندانه و خاص این شاعر چیره دست را به نمایش می گذارد گوشه هایی از این خواسته قلبی را پاسخ دهد. از این رو پیش از آغاز نمودن واژه نامه مذکور با مقدمه ای نسبتا مشروح، به معرفی شبه قاره هند به عنوان دومین گهواره رشد و بالیدن این زبان و بیان ویژگیهای سبکی و زبانی امیرخسرو دهلوی پرداخت .

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ایهام موسیقایی در مثنوی«نُه سپهر» امیرخسرو دهلوی

امیرخسرو دهلوی، شاعر، عارف و موسیقیدان بزرگ فارسی‌زبان هند، حلقۀ اتصال و پیوند سه فرهنگ غنی، ایرانی‌ـ اسلامی و هندی است. شناخت خدمات ارزندۀ او در حوزۀ شعر و موسیقی و پیوند این دو در بیان مفاهیم، برای درک درست از رابطۀ فرهنگ شعری زبان فارسی با موسیقی، بسیار مهم است. مثنوی ارزشمند«نُه ‌سپهر» او از جمله منابع قابل اعتنا و اعتمادی است که سرشار از مفردات، ترکیبات و اصطلاحات مربوط به علم موسی...

متن کامل

سبک شعر امیرخسرو دهلوی (مطالعة موردی؛ مثنوی نه سپهر)

امیرخسرو دهلوی، "مثنوی نه سپهر" را در سال‌های آخر عمر (718 هـ. ق)، و در اوج تجربۀ شاعری، سروده است، بنابراین مختصات سبکی این اثر می‌تواند تا حدود زیادی نمایندۀ دیگر آثار منظوم او باشد. او علاوه بر شاعری، در زمینه‌های؛ زبان‌شناسی، موسیقی، تصوّف و نجوم نیز تجربه و جایگاه مهمی داشته است و این تجربیات در شکل‌گیری سبک ادبی او به‌ویژه در "مثنوی نه سپهر" مؤثر بوده است. امیرخسرو در سرزمین هند رشد کرده و...

متن کامل

بعضی لغات و تعبیرات نویافته درمثنوی

مثنوی بزرگترین و مشهورترین کتاب منظوم عرفانی از زمان خود مولانا مورد توجه علما و عرفا قرار گرفته است. از دیر زمان شرحهایی به زبانهای مختلف برآن نوشته اند و در اثنای شرح پاره یی از لغات آن را توضیح داده اند. درباره لغات مثنوی هم کتابهایی مستقل از قرن نهم هجری به بعد تدوین شده که از میان آنها به فرهنگ مثنوی از عبداللطیف بن عبدالله کبیر و مظهر الاشکال از محمد شعبان زاده که به ترکی و احتمالاً از سده...

متن کامل

بررسی تلمیح و اقتباس مضامین قرآنی و احادیث نبوی در مثنوی نه‌سپهر امیرخسرو دهلوی

قرآن برای مسلمانان همواره سرچشمۀ الهام و بزرگ‌ترین مکتب برای پرورش مؤمنان و جویندگان حقیقت بوده است. ظاهر و باطن قرآن سرشار از زیبایی‌ها و رازهایی است که به فراخور استعداد و فهم متوسلان بدان، رخ می‌نماید. عارفان و شاعران، برای بیان یافته‌های خود، از کلام قرآن شاهدانی آورده‌اند که جلوۀ آن در آیینۀ سخن تماشایی است. امیرخسرو دهلوی شاعر عارف‌مسلک پارسی‌گوی سرزمین هند یکی از کسانی است که شعر او، با ...

متن کامل

امیرخسرو دهلوی و موسیقی دیوان او

در این مقاله کوشش شده است که در احوال امیر خسرو و مرشد وی، نظام الدین اولیا، سخنی هر چند کوتاه در میان آید و نگاهی گذرا به محیط زندگانی امیرخسرو از چشم­انداز موسیقی کرده شود و نقش خسرو در پیوند موسیقی ایران و هند مورد بررسی قرار گیرد و ویژگی­های موسیقیایی شعر وی در ترازوی عروض فارسی سنجیده شود و هنر شاعری وی نموده آید.

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023